Hàng vạn người đổ ra biển Nha Trang 'giải nhiệt'
Sống và viết ngay trên quê hương xứ Nẫu, nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Trần Xuân Toàn đã chọn Bình Định làm không gian nghiên cứu để từ đó anh có hàng trăm bài báo, bài tham luận về văn hóa, văn nghệ dân gian Bình Định được công bố trong hàng chục năm qua. Trên cơ sở đó, anh đã tập hợp, biên soạn, chỉnh lý để cho ra cuốn Dạo bước vườn văn xứ Nẫu dày 530 trang (NXB Dân trí ấn hành tháng 12.2024). Đây là một thành quả đáng kể của Trần Xuân Toàn trên con đường nghiên cứu và sưu tầm văn hóa, văn chương xứ Nẫu - Bình Định, vùng đất được xem là văn võ song toàn.Cuốn sách gồm hai phần. Phần I: Hương sắc dân gian Bình Định gồm những bài viết liên quan đến chủ đề văn hóa, văn nghệ dân gian trên dải đất Bình Định. Phần II: Chân dung và tác phẩm, là những bài viết chân dung văn học về các tác giả, tác phẩm, các nghệ sĩ, nghệ nhân dân gian gắn kết với Bình Định từ xưa đến nay. Với bố cục đó, tác giả Trần Xuân Toàn khiêm tốn xem mình như một lữ khách dạo bước qua vườn văn xứ Nẫu, Bình Định. Nhưng trên thực tế, đây đều là những tiểu luận nghiên cứu đầy đủ và sâu sắc về tác giả, tác phẩm tạo nên một diện mạo đầy đủ và nghiêm túc về một vùng văn hóa và văn học. Thực sự đó là một vườn hoa nhiều hương sắc về vùng đất võ, xứ văn chương Bình Định.Bình Định như một Việt Nam thu nhỏ về sự đa dạng của văn hóa và văn học từ dân gian đến hiện đại. Lịch sử hình thành và phát triển của xứ Nẫu, Bình Định gắn với lịch sử ra đời, tồn tại và phát triển của văn hóa, văn học địa phương này trong sự thống nhất và đa dạng. Đó là tiền đề để tác giả Trần Xuân Toàn dày công nghiên cứu và cho ra tác phẩm Dạo bước vườn văn xứ Nẫu. Với công trình này, tác giả muốn gửi đến bạn đọc thông điệp: "Cũng như con người, văn hóa và văn chương luôn mang đậm tính vùng miền như một thuộc tính tất yếu". Chính thuộc tính ấy tạo nên sự đa dạng, đa sắc và cá tính với tất cả sự hấp dẫn của nó. Với con mắt của nhà nghiên cứu, tác giả đã chỉ ra được sự khác biệt, sự đặc sắc và đa dạng của văn hóa, văn học Bình Định.Chẳng hạn khi nói về văn học dân gian miền biển Bình Định, anh đã khẳng định: "Ở đâu có con người ở đó sẽ ra đời một nền văn học dân gian". Cư dân miền biển Bình Định cũng vậy, suốt một dải bờ biển dài hàng trăm km từ Hoài Nhơn vào đến Quy Nhơn, nơi đâu cũng dày đặc những làng chài với những con người ngày ngày bám biển để sống, để làm giàu từ biển. Cũng từ đó, các làng chài Bình Định hình thành nên một nền văn hóa, văn nghệ dân gian độc đáo và đa dạng như con người vùng biển nơi đây - mộc mạc mà thắm thiết, chân tình mà mãnh liệt. Chỉ có người con gái biển Bình Định mới bộc lộ tình yêu với chàng trai biển bằng nỗi lo đau đáu mỗi khi người yêu dong buồm ra khơi đánh cá: "Nồm nam, bấc chướng sóng lượn ba đàoAnh đi câu. Biết chừng nào anh vô"Đó là câu ca dao ở vùng biển Bình Định mà Trần Xuân Toàn đã sưu tầm được trong những chuyến anh đi điền dã.Các kết quả nghiên cứu văn học hiện đại của Trần Xuân Toàn trong Dạo bước vườn văn xứ Nẫu đã chỉ ra rằng, phong trào Thơ mới có nhiều thi nhân nổi tiếng bắt đầu từ phố biển Quy Nhơn. Lưu Trọng Lư, tác giả của bài thơ Tiếng thu nổi tiếng, từng diễn thuyết cổ xúy cho phong trào Thơ mới tại nhà Học hội Quy Nhơn từ tháng 6.1934. Trong số 45 tác giả có tên trong Thi nhân Việt Nam của Hoài Thanh và Hoài Chân thì Bình Định đóng góp đến 5 gương mặt trong đó nổi bật là Xuân Diệu, Chế Lan Viên, Hàn Mặc Tử, Yến Lan, Quách Tấn... Ngoài Thơ mới, cuốn sách Trần Xuân Toàn cũng cho độc giả biết Quy Nhơn - Bình Định còn là vùng đất quê hương của hàng trăm văn nhân, thi sĩ, nghệ sĩ đang sinh sống và hoạt động nghệ thuật trên khắp mọi miền đất nước. Đồng thời, đó cũng là vùng đất mà rất nhiều văn nhân, thi sĩ trên khắp cả nước đã tìm đến với rất nhiều cảm hứng sáng tạo để từ đó kết thành duyên nợ văn chương với Quy Nhơn. Và đó là niềm tự hào của người xứ Nẫu, Bình Định được tác giả đề cập khá nhiều trong cuốn Dạo bước vườn văn xứ Nẫu. Anh xem đó là một thành tựu lớn của văn hóa, văn học Bình Định.Với Trần Xuân Toàn, nghiên cứu về văn hóa, văn học Bình Định xưa và nay là một trong những hướng tiếp cận mà anh dành nhiều tâm huyết. Từ những trang viết của anh trong Dạo bước vườn văn xứ Nẫu, những gương mặt văn chương Bình Định thời hiện đại và đương đại thêm một lần được tỏa sáng. Đó là các văn nhân, nghệ sĩ nổi danh sống và viết trên đất Bình Định như Yến Lan, Vương Linh, Lệ Thu, Cao Duy Thảo, Thanh Thảo, Thu Hoài, Ngô Thế Oanh, Nguyễn Thanh Hiện, Đinh Xăng Hiền, Từ Quốc Hoài, Hà Giao, Lê Văn Ngăn… Đó còn là những cây bút trẻ sung sức với sức sáng tạo mãnh liệt và rất thành công như Nguyễn Thị Tư, Cao Chư, Trần Thị Huyền Trang, Nguyễn Thanh Mừng, Nguyễn Đăng Vũ, Phạm Đương, Mai Thìn… Đó là một nền văn học đương đại mà như Trần Xuân Toàn nói là "tràn căng sức trẻ". Phản ánh một cách sinh động về những tác giả và tác phẩm văn chương Bình Định thời đương đại như trên cũng là một thành công lớn của Dạo bước vườn văn xứ Nẫu.Là một nhà nghiên cứu văn hóa, văn học dân gian đồng thời cũng là một giảng viên văn học dân gian của Trường đại học Quy Nhơn, Trần Xuân Toàn đã viết các tiểu luận và cảm nhận văn học trong Dạo bước vườn văn xứ Nẫu một cách nghiêm túc, điềm đạm. Các luận chứng, luận điểm anh đưa ra đều dựa trên thực tiễn điền dã với đầy đủ các chứng cứ và ngữ liệu. Viết về văn chương nhưng văn chương của Trần Xuân Toàn rất thật thà và giản dị bởi anh là một nhà giáo dạy văn làm nghiên cứu văn học. Điều đó đã mang đến sự thành công của anh qua Dạo bước vườn văn xứ Nẫu.'Kỳ lân' ô tô điện Trung Quốc sắp gia nhập thị trường Việt Nam
Ngày 10.3, tại Sóc Trăng, Hệ thống trường phổ thông FPT (FPT Schools) phối hợp Sở GD-TĐ tỉnh Sóc Trăng và Viện Khoa học giáo dục Việt Nam (Bộ GD-ĐT) tổ chức hội thảo "Hiệu trưởng 4.0: Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong giảng dạy và quản lý giáo dục". Sự kiện có sự tham dự của các cơ quan quản lý giáo dục, chuyên gia công nghệ, nhà nghiên cứu và gần 500 hiệu trưởng, cán bộ quản lý giáo dục tại địa phương.GS-TS Lê Anh Vinh, Viện trưởng Viện Khoa học giáo dục Việt Nam (Bộ GD-ĐT), cho rằng AI đóng vai trò quan trọng trong việc định hình lại tư duy phát triển và chiến lược giáo dục của mỗi quốc gia. Các nhà quản lý và nhà giáo dục là lực lượng tiên phong, then chốt trong việc thực thi các chính sách giáo dục. Trong đó AI được coi là công cụ hữu ích nhằm phát triển năng lực và phẩm chất của học sinh. Theo đó, việc phát triển năng lực AI không chỉ xây dựng môi trường học tập sáng tạo mà còn giúp học sinh nhận thức rõ tiềm năng của bản thân, góp phần phát triển tư duy, hướng đến trở thành công dân toàn cầu trong tương lai. Bởi, AI có tác động toàn diện tới 3 trụ cột chính của giáo dục, gồm: chương trình học; quá trình dạy và học; kiểm tra đánh giá. Điều này giúp tăng cơ hội tiếp cận giáo dục, thúc đẩy giáo dục cá nhân hóa, nâng cao tinh thần tự học, đổi mới và nâng cao hiệu quả giảng dạy, tạo dựng thói quen học tập suốt đời.Các chuyên gia tham dự hội thảo cho rằng, trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, sự bùng nổ của AI đã ảnh hưởng sâu sắc tới mọi lĩnh vực của đời sống. Giáo dục được xem là một trong những ngành chịu tác động rõ nét nhất, với cả cơ hội lẫn thách thức. Trong đó, những vấn đề đáng lo ngại là có thể sẽ làm gia tăng khoảng cách số (thuận lợi với những nơi có cơ sở hạ tầng, internet, trang thiết bị thuận lợi và ngược lại), các vấn đề đạo đức AI, bảo mật dữ liệu, sự phụ thuộc vào công nghệ, tính chính xác và khách quan của nội dung...Liên quan vấn đề này, thạc sĩ Đỗ Đức Lân, Phó trưởng Phòng quản lý khoa học, đào tạo và hợp tác quốc tế (Viện Khoa học giáo dục Việt Nam) chia sẻ thêm, qua một nghiên cứu phối hợp với UNICEF Việt Nam năm 2024, trong hơn 11.000 học sinh tại 22 tỉnh thành cả nước, kết quả chỉ có hơn 23% học sinh biết thông tin AI từ nhà trường, còn lại đa số là biết từ sách báo, truyền thông xã hội. Về khó khăn khi sử dụng AI, các em cho biết có 3 vấn đề hàng đầu là thiếu kiến thức và kỹ năng về AI, thiếu trang thiết bị và công nghệ, thiếu hướng dẫn từ giáo viên. Điều này cho thấy còn rất nhiều nhà trường chưa có những chương trình hỗ trợ học sinh sử dụng AI một cách bài bản và kế hoạch. Trong khi đó, TS Nguyễn Xuân Phong, Phó hiệu trưởng Trường ĐH FPT, Giám đốc điều hành Hệ thống trường phổ thông FPT (Tập đoàn FPT), cho biết, từ 2 năm nay, Hệ thống FPT Schools đã triển khai chương trình về AI, robotics, steam theo tiêu chuẩn quốc tế để giảng dạy cho học sinh từ lớp 1. Những kết quả tích cực thời gian qua nói lên phần nào khả năng học tập, khả năng tiếp thu, bắt kịp những tiến bộ khoa học – công nghệ của giới trẻ, học sinh Việt Nam là rất mạnh mẽ. Những năm tới đây, dự đoán xã hội sẽ phát triển vượt bậc về khoa học – công nghệ với sự đa dạng và phức tạp hơn. Nhưng nếu ngành giáo dục tạo điều kiện tốt để các em trau dồi, rèn luyện thì chúng ta sẽ có một nguồn nhân lực rất mạnh mẽ về khoa học - công nghệ, hoàn toàn có thể sánh vai với các nước trên thế giới.
Cơm tấm nhuyễn có gì đặc biệt mà phải về Long Xuyên ăn cho đã thèm?
Bệnh tim được xem là nghiêm trọng vì là một trong những nguyên nhân gây tử vong nhiều nhất thế giới. Một số bệnh tim có tính chất di truyền như bệnh cơ tim phì đại, cơ tim giãn, cơ tim thất phải gây loạn nhịp hoặc tăng cholesterol máu có tính gia đình, theo chuyên trang sức khỏe Healthline (Mỹ).Những người tiền sử gia đình có người mắc bệnh tim cần tránh những thói quen sau:Thỉnh thoảng thưởng thức các món tráng miệng sau bữa ăn là điều bình thường nhưng không nên duy trì thành thói quen. Các chuyên gia cho biết ăn thêm đồ ngọt sau bữa ăn sẽ khiến đường huyết tăng cao đột ngột, gây dư thừa calo, cuối cùng dẫn đến tăng cân và tăng nồng độ cholesterol trong máu. Những tình trạng này qua thời gian sẽ dẫn đến đau tim.Những người tiền sử gia đình mắc bệnh tim cần hết sức cẩn thận không chỉ với chế độ ăn và còn cả thời điểm ăn. Ăn quá muộn vào ban đêm không chỉ dễ gây rối loạn tiêu hóa mà còn làm tăng nồng độ chất béo trung tính trong máu, từ đó dễ dẫn đến đau tim.Để bảo vệ sức khỏe tim mạch, mọi người nên ăn bữa tối vào khoảng 19 giờ hằng ngày. Bữa tối cần tránh các món nhiều đường, dầu mỡ và muối, đồng thời ưu tiên ăn rau củ, trái cây.Ngồi nhiều có thể gây ra các vấn đề tim mạch bằng cách làm chậm lưu thông máu, làm chất béo tích tụ trong thành động mạch, tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, cuối cùng dẫn đến các bệnh tim mạch, trong đó có đau tim.Các chuyên gia sức khỏe cho biết khi chúng ta ngồi, cơ bắp sẽ không chủ động bơm máu về tim. Điều này qua thời gian sẽ làm tăng huyết áp và dễ gây kháng insulin. Cả hai yếu tố này đều dẫn đến các vấn đề tim mạch.Một thói quen nữa mà những người có tiền sử gia đình mắc bệnh tim cần tránh là thức khuya. Thức khuya sẽ làm tăng hoóc môn căng thẳng, làm gián đoạn giấc ngủ và gây thêm áp lực cho tim, theo Healthline.
Ngày 28.1, Apple đã phát hành iOS 18.3 và iPadOS 18.3, các bản cập nhật lớn thứ ba cho các máy iPhone và iPad kể từ khi nền tảng này được phát hành năm ngoái. Cách nay 6 tuần, hãng đã tung ra bản iOS 18.2, được người dùng đánh giá cao về khả năng sử dụng điện năng và độ ổn định.Hiện tại các máy iPhone, iPad đã nhận được thông báo có phiên bản phần mềm mới. Trong trường hợp tính năng tự động tìm kiếm bản cập nhật không được bật, người dùng có thể tìm kiếm thủ công bằng cách truy cập theo đường dẫn trên thiết bị: Cài đặt (Settings) > Cài đặt chung (General) > Cập nhật phần mềm > Software Update.Lưu ý, máy nên kết nối với mạng Wi-Fi để tránh phát sinh chi phí dữ liệu di động do bản cập nhật nặng hơn 1,1 GB. Sau khi nhấn vào mục trên, hệ thống sẽ tự động tìm bản update iOS 18.3 hoặc mới nhất tương thích với máy trên máy chủ Apple và yêu cầu được xác nhận tải về trước khi tự động cài đặt.Ngoài phiên bản iOS 18.3 và iPadOS 18.3, Apple cũng phát hành iPadOS 17.7.4 dành cho các máy tính bảng iPad không thể chạy được phiên bản iPadOS 18 trở lên.Trong bản cập nhật lần này của iPhone 15 Pro/Pro Max và toàn bộ iPhone 16, iOS 18.3 bổ sung khả năng hỗ trợ trí tuệ thị giác (Visual Intelligence) để thêm sự kiện vào ứng dụng lịch, xác định cây cối, động vật thông qua dữ liệu đầu vào bằng hình ảnh. Bản nâng cấp mới cũng loại bỏ tính năng thông báo Apple Intelligence cho các ứng dụng tin tức, giải trí nhằm tránh cảnh báo nhầm lẫn, đồng thời in nghiêng các tóm tắt do Apple Intelligence thực hiện.Ngoài ra, hãng cũng chú thích chung về một số sửa lỗi và thay đổi trong ứng dụng Máy tính (Calculator) trên thiết bị.
Trần Quyết Chiến, Bao Phương Vinh và hành trình diệu kỳ đến chức vô địch thế giới
Suốt cả mùng 4, Nguyễn Gia Hân (18 tuổi), ngụ ở P.Bình Trưng Đông, TP.Thủ Đức (TP.HCM) vẫn chưa thể mua vé xe từ Bạc Liêu về TP.HCM. Hân cho biết gia đình cô dự định đi hành hương, tham quan các địa điểm nổi tiếng và thưởng thức ẩm thực địa phương vào đêm mùng 4, sau đó trở về TP.HCM vào trưa mùng 5 để kịp đi làm, đi học. Tuy nhiên, dù đã "săn" được vé chiều đi, cô không khỏi bất ngờ khi nhân viên nhà xe thông báo đã hết vé chiều về vào mùng 5."Nhà mình đã gọi đến 5 nhà xe, nhưng tất cả đều thông báo hết vé cả ngày mùng 5 do lượng người từ các tỉnh miền tây đổ về TP.HCM quá đông. Sau đó, một nhà xe liên hệ lại. Họ cho biết vẫn còn chỗ vào lúc 23 giờ đêm mùng 5. Tuy nhiên, gia đình mình đành từ chối vì lo ngại không kịp giờ đi làm", Hân chia sẻ.Hỏi về cách xử lý với sấp vé chiều đi, Hân chia sẻ gia đình cô đã nghĩ đến phương án bỏ vé hoặc hoàn lại, chấp nhận mất 30% phí. Tuy nhiên, khi đến nhà xe trao đổi, cô may mắn được hỗ trợ dời lịch khởi hành sang một ngày khác mà không mất thêm phí. "Dù khá bất tiện khi phải thay đổi kế hoạch, nhưng đây vẫn là phương án tốt nhất so với việc mất vé hoặc tốn thêm tiền tìm phương tiện khác. Rút kinh nghiệm năm nay, chắc chắn lần sau mình sẽ đặt vé khứ hồi sớm để tránh rơi vào tình huống khó xử như vậy", Hân nói.Cũng rơi vào tình huống tương tự, Nguyễn Thanh Phong, sinh viên Trường ĐH Bách khoa TP.HCM và gia đình từ Bình Dương đến Cà Mau du lịch từ mùng 2 tết. Đến chiều mùng 4, khi tìm vé về, họ tá hỏa khi tất cả nhà xe đều báo hết chỗ đến hết ngày mùng 5. Không muốn bị kẹt lại, cả nhà buộc phải tìm xe ghép hoặc bao nguyên xe.Phong cho biết dù giá vé cao gấp đôi so với đi xe thông thường nhưng vì cần về TP.HCM gấp để kịp công việc, gia đình Phong đành chấp nhận. "Lúc đó, mình cũng thử tìm xe khách nhưng nhà xe nào cũng báo hết vé. Cuối cùng, gia đình phải gom tiền để bao nguyên một xe 7 chỗ, tổng chi phí hơn 4 triệu đồng. Biết là mắc nhưng còn hơn bị kẹt lại", Phong nói.Phong cho biết nếu đặt vé sớm hơn, có thể gia đình sẽ không phải tốn thêm chi phí. "Lần sau mình sẽ rút kinh nghiệm, dù đi chơi gần hay xa cũng phải đặt vé khứ hồi ngay từ đầu, tránh cảnh bị động như thế này", Phong nói.Người viết đã liên hệ với các nhà xe như: Phương Trang, Hảo, Tuấn Hưng, Ngọc Ánh… để tìm hiểu tình trạng vé, nhưng tất cả đều xác nhận rằng vé từ các tỉnh miền Tây về TP.HCM trong những ngày cao điểm sau tết đã hết sạch từ sớm. Từ mùng 3, 4 tết, các tổng đài của nhiều phòng vé rơi vào tình trạng quá tải, liên tục báo bận do lượng khách liên hệ quá đông. Nhiều người cố gắng gọi đặt vé nhưng chỉ nhận lại âm thanh "ò e í". Không chỉ vậy, hệ thống đặt vé trực tuyến của một số nhà xe cũng bị tê liệt khiến hành khách không thể truy cập đặt chỗ.Nhân viên nhà xe Phương Trang (chi nhánh xa lộ Hà Nội) cho biết lượng khách năm nay tăng mạnh, đặc biệt vào ngày mùng 5, khiến vé kín lịch từ rất sớm. "Hầu hết hành khách đã đặt vé trước để đảm bảo có chỗ về TP.HCM sau kỳ nghỉ tết, rất khó để tìm được vé trống vào phút chót", nhân viên này nói.Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại nhà xe Hảo. Đại diện nhà xe chia sẻ: "Vé mùng 5 tết đã hết sạch. Nhiều khách đến tận bến hỏi vé nhưng chúng tôi thực sự không còn chỗ trống".Trước tình thế này, nhiều hành khách buộc phải tìm phương án thay thế như đi xe ghép, thuê xe bao với giá cao hoặc chấp nhận lùi lịch trình để có vé về TP.HCM.
